รู้หรือไม่? ว่าเห็ดที่เราคุ้นเคยนั้นสามารถยับยั้งและต่อต้านมะเร็งได้ด้วย เห็ดเป็นสิ่งมีชีวิตในอาณาจักรเห็ดรา หรือ Fungi Kingdom ที่นอกจากจะเป็นอาหารอันโอชะแล้ว ยังมีสรรพคุณทางยาอีกมากมาย ในประเทศจีน ญี่ปุ่น และเกาหลี นิยมทานอาหารที่ทำจากเห็ด และในตำราแพทย์โบราณก็ยังถือว่าเห็ดเป็นหนึ่งในยาอายุวัฒนะ ซึ่งช่วยเพิ่มพละกำลังและบำรุงระบบต่างๆ ภายในร่างกาย
สรรพคุณในการต่อต้านมะเร็งของเห็ด นั้นมีการศึกษากันมาอย่างยาวนาน กลไกหลักๆ คือเห็ดจะช่วยเสริมสร้างภูมิคุ้มกันภายในร่างกาย ซึ่งการตอบสนองของเซลล์ในระบบภูมิคุ้มกัน เช่น T-lymphocyte และ NK-cell ถือเป็นปราการด่านสำคัญในการกำจัดเซลล์มะเร็งที่มารุกราน เห็ดยังอุดมด้วยสารต้านอนุมูลอิสระ ซึ่งช่วยปกป้องเซลล์จากการถูกทำลาย และป้องกันไม่ให้เซลล์ปกติกลายร่างเป็นเซลล์มะเร็ง นอกจากนี้ สารบางอย่างในเห็ดยังช่วยยับยั้งไวรัส ซึ่งเป็นปัจจัยหนึ่งที่ทำให้เกิดมะเร็งด้วย ยกตัวอย่าง เห็ดที่มีคุณสมบัติช่วยต้านเซลล์มะเร็ง ได้แก่
การวิเคราะห์สมบัติการต้านอนุมูลอิสระ ต้านการอักเสบ ฤทธิ์เสริมระบบภูมิคุ้มกันและต้านเซลล์มะเร็งเต้านมจากผงเห็ดแชมปิญอง
เห็ดแชมปิญอง อุดมไปเส้นใยอาหาร รวมทั้งยังมีสาร Polysaccharides ที่มีคุณสมบัติช่วยต่อต้านเซลล์มะเร็ง
เห็ดไมตาเกะ ช่วยบำรุงระบบต่างๆ เสริมภูมิคุ้มกันให้แก่ร่างกายและยังช่วยกำจัดเซลล์มะเร็งอย่างมีประสิทธิภาพ สามารถป้องกันการเกิดมะเร็งเต้านมและยับยั้งการกระจายตัวได้
เห็ดชิตาเกะ ถือเป็นหนึ่งในยาอายุวัฒนะตามตำราแพทย์แผนจีน ซึ่งช่วยกระตุ้นภูมิคุ้มกันป้องกันการติดเชื้อไวรัส และยับยัั้งเซลล์มะเร็งได้ ทั้งยังช่วยให้คุณภาพชีวิตของผู้ป่วยมะเร็งที่รับการรักษาด้วยเคมีบำบัดดีขึ้นอีกด้วย
เห็ดหลินจือนั้นอุดมด้วยสารอาหารที่เป็นประโยชน์ต่อร่างกาย ทั้งโปรตีน, คาร์โบไฮเดต, ไขมัน, วิตามิน และแร่ธาตุ อีกทั้งยังมีสาร Terpenoids และ Ploysaccharrides ช่วยต่อต้านอนุมูลอิสระ ปกป้องเซลล์จากความเสียหาย และความเสื่อมสภาพที่เป็นปัจจัยกระตุ้นให้เกิดเซลล์มะเร็ง
เห็ดเข็มทอง มีสาร Flammulin ซึ่งเป็นสารที่ช่วยยับยั้งเซลล์มะเร็งในร่างกาย จากการศึกษามหาวิทยาลัยในสิงคโปร์พบว่า การรับประทานเห็ดเข็มทองเป็นประจำสามารถทำลายเซลล์มะเร็งในร่างกายได้กว่า 95% และช่วยเสริมภูมิคุ้มกันในแข็งแรง
ถังเช่า หรือ หญ้าหนอน เป็นเห็ดสารพัดประโยชน์และมีราคาแพง อุดมไปด้วย วิตามิน B12, กรดอะมิโน และแร่ธาตุหลายชนิด รวมทั้งสาร cordycepin ที่ช่วยกระตุ้นระบบภูมิคุ้มกัน ป้องกันการติดเชื้อ ต้านอนุมูลอิสระ และต้านเซลล์มะเร็งได้ดี
นอกจากนี้ การศึกษาที่พิสูจน์ว่าเห็ดกแชมปิญองมีส่วนช่วยยับยั้งและต้านมะเร็งมีอยู่มากมาย ยกตัวอย่างเช่น งานวิจัยของ Wu (ปี 2012) ที่พบว่า ABP-Ia ซึ่งเป็นสาร polysaccharides ชนิดหนึ่งในเห็ดกระดุมบราซิล สามารถกระตุ้นการตาย (apoptosis) ของเซลล์มะเร็งกระดูก (osteosarcoma) ได้ โดยไม่เป็นอันตรายต่อเซลล์ปกติ
การศึกษาที่ทดสอบประสิทธิภาพของอาหารเสริมจากสารสกัดเห็ดกระดุมบราซิลในหนูทดลอง ของ Ishii (ปี 2011) ก็พบว่า การทานติดต่อกันเป็นเวลา 4 สัปดาห์ จะช่วยให้ระดับเม็ดเลือดขาวชนิด monocyte ในร่างกายสูงขึ้น ซึ่งทำให้ประสิทธิภาพในการกำจัดเซลล์ที่มีการเปลี่ยนแปลงของ DNA หรือเซลล์ที่เสี่ยงจะกลายร่างเป็นเซลล์มะเร็งดีขึ้นด้วย หรืองานวิจัยเมื่อเร็วๆ นี้ของ Hetland (ปี 2016) ก็พิสูจน์ว่า สารสกัดเห็ดกระดุมบราซิลหรือ AndosanTM สามารถยับยั้งการเจริญของก้อนมะเร็งลำไส้ในหนูทดลอง ที่ได้รับสารสกัดด้วยการกินได้
กราฟแสดงการตายด้วยกระบวนการ apoptosis ของเซลล์มะเร็งลำไส้ (Caco-2) จะเห็นว่าเซลล์ที่ได้รับสารสกัดเห็ดกระดุมบราซิล หรือ AndosanTM มีการตายแบบ apoptosis สูงกว่าเซลล์ควบคุม (Ctr) โดยเฉพาะเซลล์ที่ได้รับสารสกัดความเข้มข้น 5% แสดงให้เห็นว่ามีการกำจัดเซลล์มะเร็งที่ดีขึ้น (จาก Hetland et al, 2016)
กราฟแสดงผลของสารสกัดเห็ดกระดุมบราซิล หรือ AndosanTM ต่อหนูทดลองที่มีก้อนมะเร็งที่ลำไสเล็กและลำไส้ใหญ่ จะเห็นว่าขนาดของก้อนมะเร็งในหนูที่ได้รับสารสกัด จะมีขนาดเล็กกว่าหนูในกลุ่มควบคุม (จาก Hetland et al, 2016)
ให้ผลดีต่อการยับยั้งมะเร็งหลายชนิด เช่น มะเร็งตับ มะเร็งต่อมลูกหมาก มะเร็งเม็ดเลือดขาว มะเร็งลำไส้ และอื่นๆ อีกทั้งยังมีการศึกษาในผู้ป่วยมะเร็งและพบว่าให้ผลที่น่าพอใจ ยกตัวอย่างงานวิจัยของ Ahn (ปี 2004) ที่พบว่า ผู้ป่วยโรคมะเร็งปากมดลูก มะเร็งรังไข่ และมะเร็งเยื่อบุโพรงมดลูก ที่ได้รับสารสกัดเห็ดกระดุมบราซิล ร่างกายจะมีการทำงานของ Natural killer cell (NK-cell) ซึ่งมีบทบาทสำคัญในการกำจัดเซลล์มะเร็งดีขึ้น การศึกษาของ Ohno (ปี 2013) ก็พบว่า ผู้ป่วยมะเร็งที่รับประทานอาหารเสริมสกัดจากเห็ดกระดุมบราซิลในรูปแบบผงทุกวัน เป็นเวลา 6 เดือน จะมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น ทั้งในด้านร่างกายและจิตใจเช่นกัน