มะเร็งระบบทางเดินปัสสาวะ และอวัยวะสืบพันธ์ุชาย

มะเร็งระบบทางเดินปัสสาวะ และอวัยวะสืบพันธ์ุชาย

ระบบทางเดินปัสสาวะและอวัยวะสืบพันธุ์ชาย ประกอบด้วย

1. ไต กรวยไต และท่อไต
2. กระเพาะปัสสาวะ
3. ต่อมลูกหมาก
4. อวัยวะเพศชาย หรือองคชาติ
5. ลูกอัณฑะ
6. ถุงอัณฑะ

---

สาเหตุการเกิดโรค

สาเหตุที่แท้จริงของมะเร็งยังไม่ทราบแน่ชัด แต่มีปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้เกิดมะเร็ง พอสรุปได้ดังนี้ คือ

• อายุ มะเร็งของไต กระเพาะปัสสาวะ มักพบในคนอายุมาก 50-70 ปี มะเร็งขององคชาติ พบในคนวัยกลางคนและมะเร็งอัณฑะพบในวัยหนุ่ม
• มะเร็งของไต และกรวยไต เกิดร่วมกับการอักเสบเรื้อรังและนิ่วในไต จากการกินยาแก้ปวดประเภทฟินาซีตินมากเกินไป
• มะเร็งของกระเพาะปัสสาวะ เกิดบ่อยในคนที่สูบบุหรี่จัด คนที่ทำงานในโรงงานอุตสาหกรมสีย้อมผ้า คนที่มีการอักเสบเรื้อรังหรือเป็นนิ่วในกระเพาะ ปัสสาวะ
• อาหารที่มีไขมันมาก หรือสาเหตุทางพันธุกรรม อาจมีส่วนทำให้เกิดมะเร็งของต่อมลูกหมาก
• ลูกอัณฑะที่ไม่ลงมาในถุงอัณฑะ มีอัตราเสี่ยงการเกิดมะเร็งสูง
• การเสียดสีเรื้อรัง ทำให้เกิดแผลไม่หายแล้วกลายเป็นมะเร็ง เช่น มะเร็งของ ถุงอัณฑะ

---

อาการ

• ปัสสาวะเป็นเลือด ลิ่มเลือด พบในมะเร็งกระเพาะปัสสาวะและมะร็งของไต
• ปัสสาวะขัด ต้องเบ่ง หรือปัสสาวะออกกระปริบกระปรอย พบในมะเร็งของต่อมลูกหมาก
• มีแผลเรื้อรังชนิดเลือดออกง่ายและกลิ่นเหม็น
• หนังหุ้มอวัยวะเพศหรือหนังหุ้มลึงค์ไม่เปิด และมีอาการคันภายในหรือมีเม็ดที่คลำได้
• บริเวณที่มีการเสียดสีมีการอักเสบไม่หาย เช่น มะเร็งถุงอัณฑะ
• มีก้อนคลำได้ชัดเจนบริเวณสีข้าง (บริเวณไต) หรือบริเวณท้องน้อยเหนือ หัวเหน่า (บริเวณกระเพาะปัสสาวะ)
• มีก้อนและคลำได้ที่ลูกอัณฑะ กดไม่เจ็บ และก้อนโตเร็ว
• ต่อมน้ำเหลืองบริเวณขาหนีบหรือซอกคอโต พบในรายที่มะเร็งกระจายไปยังต่อมน้ำเหลืองแล้ว
• เบื่ออาหาร น้ำหนักลด ผอมลง ไอ ปวดกระดูก พบในระยะที่มีการกระจายของมะเร็งไปแล้ว

---

การวินิจฉัย

• โดยการตรวจร่างกาย เอ็กซเรย์ หรือเอ็กซเรย์คอมพิวเตอร์
• โดยการคลำต่อมลูกหมากทางทวารหนัก
• โดยการส่องกล้องดูภายในกระเพาะปัสสาวะและต่อมลูกหมาก
• โดยการขลิบ หรือ ตัดชิ้นเนื้อเพื่อส่งพิสูจน์ทางพยาธิวิทยา

---

การรักษา

การรักษาขึ้นอยู่กับระยะของโรค โดยทั่วไปแล้วการรักษาประกอบด้วย

1. การผ่าตัดผ่าตัดอวัยวะที่เป็นมะเร็งออกทั้งอันหรือบางส่วน เช่น ตัดไต อัณฑะข้างที่เป็น หรือตัดอวัยวะเพศออกทั้งหมดหรือบางส่วน
2. ผ่าตัดโดยวิธีส่องกล้องใช้ไฟฟ้า เช่น ในมะเร็งกระเพาะปัสสาวะ ต่อมลูกหมาก
3. ตัดอัณฑะออกทั้ง 2 ข้าง หรือรับประทานฮอร์โมนเพศหญิง เช่น ในรายที่เป็นมะเร็งต่อมลูกหมาก
4. เคมีบำบัดโดยการรับประทานหรือฉีดเข้าเส้นเลือด ส่วนการใช้ยาเข้าไปในกระเพาะปัสสาวะนั้น ใช้ในกรณีที่เป็นมะเร็งของกระเพาะปัสสาวะ
5. รังสีรักษา
6. วิธีผสมผสาน ทั้งการผ่าตัด เคมีบำบัด และรังสีรักษา

---

การป้องกัน

• รักษาความสะอาดอวัยวะเพศ ในกรณีหนังหุ้มลึงค์ไม่เปิด ควรผ่าตัดขลิบ หนัง เพื่อจะได้ทำความสะอาดได้ทั่วถึง เป็นการป้องกันมะเร็งขององคชาติ
• ลูกอัณฑะที่ไม่ลงในถุงอัณฑะ ควรรีบปรึกษาแพทย์
• หากมีก้อนเนื้อผิดปกติ หรือแผลเรื้อรังบริเวณอวัยวะเพศ ควรรีบรักษา
• หลีกเลี่ยงสารเคมีที่ก่อให้เกิดมะเร็งและมลภาวะที่เจือปนอยู่ในอาหาร น้ำ และอากาศ
• งดสูบบุหรี่ หลีกเลี่ยงการสูดดมควันบุหรี่จากผู้อื่น หรือบริโภคเนื้อสัตว์ที่ ไหม้เกรียม อาหารไขมันสูง
• บริโภคผักและผลไม้ที่มีกากหรือเส้นใยมาก ๆ